Op 30 april kreeg de energietransitie en de onvoorspelbaarheid van wind en zon weer de volledige aandacht van de gehele energiesector.
Het kan aan de afnemers van elektriciteit voorbij zijn gegaan, maar er was sprake van een exceptionele situatie met de melding van Tennet: “ALERT EMERGENCY”.
Het begon al in de ochtend tegen de klok van 9 uur met een oproep om meer opregelend vermogen uit de markt te halen. Vervolgens werd noodvermogen ingezet. Een uur later werd door Tennet extra regel– en reservevermogen gevraagd, maar dat was allemaal niet voldoende. Tennet werd gedwongen om noodvermogen uit Duitsland te importeren om de balans in het net te kunnen handhaven. Om half vier was de toestand weer normaal.
De grote onbalans werd veroorzaakt door de voorspelfouten in met name de wind– en zonproductie. Het windfront kwam veel later aan dan geraamd. Dit is wel een “wake-up call”, maar Tennet stelt alles nog onder controle te hebben.
We zien echter wel dat Tennet moeite heeft met het balanceren, want nam op 2 mei ook congestie-maatregelen in bijna het hele land, door overproductie in Eemshaven.
De gevolgen van de onbalans waren uiteraard ook waarneembaar in de onbalansprijzen, die gedurende de alert-situatie opliepen tot bijna 400 €/MWh.Dat Tennet stelt dat er te weinig import was ingeboekt klopt natuurlijk niet. Vóórafgaand aan de dag moet Tennet controleren of er onbalans zit in de boekingen en dat was dus niet zo, programma’s waren dus sluitend. Alleen is er gedurende de dag te weinig onbalans door de PV-partijen met intraday-handel gecorrigeerd. De intraday-markt in Duitsland was redelijk geprijsd, dus dat was wel mogelijk geweest. Zie grafieken als toelichting.
De hamvraag is of we in Nederland dit vaker kunnen verwachten en of het dan nog steeds “ongemerkt” voorbij gaat. In het kader van de energietransitie zal het aandeel wind en zon zeer sterk gaan toenemen. Dit betekent ook dat het aanpassen van vraag en aanbod met voldoende flexibiliteit absoluut noodzakelijk zal zijn. Tennet heeft daar inmiddels al een pilot met blockchaintechnologie voor batterijen voor gestart.
Maar dat is dan, in de tijd gezien, een druppel op een gloeiende plaat. Tennet heeft de flexibiliteitsbehoefte al in beeld gebracht, maar aan de oplossing moet nog hard worden gewerkt. Zie hier: Tennet
*bron: Tennet